Urbanistički zavod AP Vojvodine osnovala je Narodna skupština AP Vojvodine 1950. godine kao budžetsku ustanovu od pokrajinskog značaja, sa zadatkom da u sporazumu sa nadležnim organima vlasti i uprave izrađuje urbanističke planove gradova i mesta u Vojvodini i da usklađuje rad urbanizma i rurizma sa komunalnom politikom na području AP Vojvodine. Urbanistički zavod je faktički funkcionisao tako da mu je sedište bilo u Subotici, a imalo je odeljenje u Novom Sadu. Izvršno veće je 27. maja 1954, godine donelo rešenje kojim je Urbanistički zavod AP Vojvodine proglasilo za ustanovu sa samostalnim finansiranjem. Krajem te godine Radnički savet Projektnog preduzeća u Subotici je na zajedničkoj sednici sa kolektivom Urbanističkog zavoda AP Vojvodine doneo odluku da Projektno preduzeće u Subotici preuzme zaposlene i imovinu Urbanističkog zavoda AP Vojvodine nakon njegove likvidacije od strane IV APV.

Rešenjem Izvšnog veća narodne skupštine AP Vojvodine od 16.12.1959. godine je osnovalo Zavod za urbanizam i komunalno-stambena pitanja AP Vojvodine, kao ustanovu sa samostalnim finansiranjem, organizovanu na našelima društvenog upravljanja, radi razvijanja i unapređivanja urbanističke i stambeno-komunalne delatnosti i praćenja i proučavanja problema i pojava iz ovih oblasti, a za potrebe komuna i pokrajinskih organa i privrednih organizacija koje se bave ovim pitanjima. U skladu sa rešenjem Izvršnog veća o samostalnim ustanovama koje se finansiraju po principu dohotka, Zavod se od januara 1964, godine ne finansira više po budžetskim principima, već po principima dohotka. Započinje intenzivniji rad Zavoda na izradi urbanističke i prostorno-planske dokumentacije za naselja i opštine u Vojvodini. Zavod daje ponude i zaključuje ugovore sa opštinama o izradi urbanističkih planova.
U toku 1970. godine Skupština Vojvodine je donela Zakon o ustanovama koje su osnovali pokrajinski organi, po kom je Zavod jedna od pet ustanova u Vojvodini koja obavlja delatnost od posebnog društvenog interesa. Nadzor nad zakonitošću rada Zavoda i dalje vrši Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i komunalne poslove.
Izmenama Statuta Zavoda decembra 1979, godine Zavod menja ime u Zavod za urbanizam Vojvodine. U 1984, godini Zavod postaje samoupravna organizacija udruženog rada, a izmenama Statuta u decembru 1989, godine postaje društveno preduzeće, koje posluje u skladu sa zakonom o preduzećima, odnosno obavlja privrednu delatnost radi sticanja dohotka, odnosno dobiti vršenjem usluga na tržištu i snosi rizik za svoje poslovanje.

Nakon donošenja Ustava Republike Srbije iz 1990, godine i Statuta AP Vojvodine iz 1991, godine, izvršene su izmene Statuta Zavoda prema kojima nema više u Radničkom savetu predstavnika šire društvene zajednice koje imenuje Izvršno veće, direktor se bira na osnovu javnog oglasa, bez prethodne saglasnosti Izvršnog veća Vojvodine.
Aktivnost zavoda kao društvenog preduzeća (1990-2002.) bila je posebno usmerena na izradu urbanističke dokumentacije za opštine, velike infrastrukturne sisteme i ostale korisnike prostora u skladu sa Zakonom o planiranju i urećenju prostora i naselja. U ovom periodu Zavod kao društveno preduzeće ostvaruje prihode na tržištu, tako da prolazi prvo period vrlo teških godina sa poteškoćama u obezbeđivanju poslova i ostvarivanju prihoda, nakon kojih dolazi postepeno do stabilizacije u poslovanju, da bi posebno posle 1995. godine nastupio period osvajanja tržišta, odnosno saradnja na izradi urbanističkih planova sa sve većim brojem opština u Vojvodini, povećanja obima poslovanja i ostvarivanja prihoda.

Zbog neophodnosti da se prate i proučavaju promene na prostoru Vojvodine, da se prati sprovođenje Prostornog plana Republike Srbije u Pokrajini, a u skladu sa novim ustavnim nadležnostima AP Vojvodine u oblasti urbanizma, planiranja i uređivanja prostora, ukazala se potreba da se osnuje javno preduzeće čiji će osnivač biti ponovo AP Vojvodina , te se postojeći Zavod za urbanizam Vojvodine kao društveno preduzeće sredinom 2002. godine transformiše u Javno preduzeće "Zavod za urbanizam Vojvodine", kako i danas posluje.

Odlukom o osnivanju javnog preduzeća za prostorno i urbanističko planiranje i projektovanje ("Službeni list APV" broj 10/02), (u daljem tekstu: Odluka o osnivanju javnog preduzeća) i to članom 2. Odlike je regulisano da se zavod osniva radi trajnog obavljanja poslova prostornog i urbanističkog planiranja i uređenja prostora i naselja od strateškog značaja za Republiku, a koji se odnose na teritoriju Autonomne Pokrajine Vojvodine, stručne poslove od značaja za organe Pokrajine i stručne poslove za organe jedinica lokalne samouprave na teritoriji Pokrajine koje te poslove povere Zavodu.

---

Članom 7. Odluke o osnivanju javnog preduzeća određena je delatnost Zavoda odnosno da Zavod obavlja delatnosti prostornog i urbanističkog planiranja i projektovanja. U istom članu pobrojani su poslovi koji su delatnost Zavoda, odnosno Zavod vrši sledeće poslove:

1. prati i proučava pojave i promene u prostoru na teritoriji Pokrajine za potrebe Pokrajine, njenih organa i organizacija,
2. vodi dokumentaciju o planiranju i uređenju prostora za prostorne planove koje je donela Skupština APV,
3. vodi informacionu osnovu o prostoru i prikuplja i obrađuje i publikuje podatke od značaja za uređenje prostora i naselja na teritoriji Pokrajine,
4. vrši primenjena i razvojna istraživanja u funkciji razvoja i unapređenja prostornog i urbanističkog planiranja,
5. priprema programe izrade prostorno-planske i urbanističke dokumentacije i učestvuje u pripremi drugih programa iz delatnosti Zavoda,
6. izrađuje studije, naučne analize, stručne osnove i dokumentaciju u oblasti planiranja, zaštite životne sredine, građenja i uređenja prostora i naselja,
7. obezbeđuje obavljanje prethodnih radova za potrebe izrade prostorno-planske i urbanističke dokumentacije,
8. priprema, izrađuje i prati ostvarivanje prostorno planske i urbanističke dokumentacije od interesa za Pokrajinu, jedinice lokalne samouprave i ostale korisnike prostora,
9. izrađuje urbanističke uslove za izgradnju sistema i objekata od interesa za Pokrajinu, jedinice lokalne samouprave i ostale korisnike prostora,
10. izrađuje strateške procene uticaja planova na životnu sredinu i studije uticaja objekata i radova na životnu sredinu, kao i druge strušne poslove u oblasti prostornog i urbanističkog planiranja i zaštite životne sredine,
11. vrši geodetske radove za potrebe izrade topografskih planova, urbanistiškog planiranja i projektovanja i sl.,
12. izrađuje projektno-tehničku i drugu dokumentaciju objekata visokogradnje i niskogradnje,
13. izrađuje projekte vodovoda i kanalizacije objekata zahvata površinske vode za potrebe industrije i podzemnih rezervoara,
14. vrši i druge poslove u skladu sa zakonom.

Stavom 2. člana 7. Odluke, regulisano je da su poslovi od opšteg interesa radi kojih je Zavod osnovan:

1. stalni poslovi - navedeni u tačkama 1, 2 i 3 stava 1. ovog člana i
2. povremeni poslovi - izrada prostorno planske, urbanističke i druge dokumentacije iz delatnosti Zavoda za potrebe Pokrajine.

Izrada planskih dokumenata regulisana je Zakonom o planiranju i građenju ("Službeni glasnik RS", br. 72/09 i 81/09-ispravka) i odgovarajućim podzakonskim aktima.
U skladu sa članom 222. stav 2. Zakona do donošenja podzakonskih akata na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona, primenjivaće se podzakonski akti doneti na osnovu zakona koji prestaje da važi danom stupanja na snagu ovog Zakona, ako nisu u suprotnosti sa ovim Zakonom. Uskladu sa tim primenjivaće se odredbe Pravilnika o sadržini i izradi planskih dokumenata ("Službeni glasnik RS", br. 60/2003) i Pravilnika o sadržini, načinu izrade, načinu vršenja stručne kontrole urbanističkog plana, kao i uslovima i načinu stavljanja plana na javni uvid ("Službeni glasnik RS", br. 12/2004).
U izradi prostorne i urbanističke dokumentacije primenjuju se i svi zakoni i podzakonska akta koji regulišu razne oblasti, kao što su oblast poljoprivrede, vodoprivrede, šumarstva, rudarstva, saobraćaja, energetike, odbrane, društvenih delatnosti, turizma, zaštite životne sredine, zaštite prirodnih dobara, zaštite spomenika kulture i dr.
U skladu sa Zakonom o strateškoj proceni uticaja na životnu sredinu (''Službeni glasnik RS'', br. 135/2004) Zavod od 2005. godine izrađuje strateške procene uticaja planova na životnu sredinu. U skladu sa odredbama ovog zakona organ nadležan za pripremu plana donosi odluku da li će se za konkretan plan raditi strateška procena uticaja plana na životnu sredinu ili ne, a ista se radi paralelno sa izradom plana. Izveštaj o strateškoj proceni javnost razmatra u okviru izlaganja plana na javni uvid i održavanja javne rasprave.

---

Povratak na vrh stranice